Spring naar inhoud

De Magie van Cijfers en Dobbelstenen: met Gratis Opdrachtskaarten leren

Geschreven door: Tanja Damhof-Wohlsperger
Datum: 13 oktober 2023

Getallen, cijfers en hoeveelheden vormen vaak een abstract concept voor jonge leerlingen. Om hen hierin inzicht te geven, is het essentieel dat ze regelmatig in aanraking komen met tastbaar materiaal. Dit stelt hen in staat om zich een hoeveelheid voor te stellen met hun ogen dicht en om de betekenis van een getal te begrijpen voordat ze het kunnen hanteren.

Van Dobbelbeelden tot Cijfers: Een Fundamentele Vaardigheid

Een cruciale vaardigheid in het basisonderwijs is het herkennen van getalbeelden tot 6, zoals dobbelstenen, en het vermogen om ze om te zetten in cijfers. De punten op een dobbelsteen kunnen individueel worden geteld, en uiteindelijk zal dit proces geautomatiseerd worden, waardoor ze direct het bijbehorende cijfer kunnen koppelen. Dit vereist herhaalde oefening op verschillende manieren, waaronder het vormen, lezen en visualiseren van getallen.

Leerplezier in Groep 3: Spelenderwijs Getallen Leren

Een leuke en effectieve manier om dit te oefenen is in groep 3. Op speciaal ontworpen opdrachtskaarten zijn de cijfers 1-6 afgebeeld, bewust zonder overbodige versieringen om de focus te behouden. Print het werkblad in kleur uit, knip het in rechthoeken en lamineer ze. Je hebt nu mooie opdrachtskaarten voor de rekenles van jonge kinderen.

De uitdaging is om met gekleurde dobbelstenen, voorzien van dobbelbeelden, de torens te bouwen die overeenkomen met de cijfers op de kaarten.

gratis werkbladen

Voor jonge kinderen kan met 4 dobbelstenen begonnen worden. Telkens ook met een blako kaart voor eigen opdrachten. Ook een leuke variante is het om de kinderen zelf de opdrachten te laten maken.

Meer dan Cognitie: Behendigheid en Motoriek

Deze opdracht vraagt niet alleen om cognitieve vaardigheden, maar ook om behendigheid en geduld bij het bouwen van de toren. Het bevordert tevens fijne motorische vingerbehendigheid. De foam dobbelstenen zijn licht en stroef, wat de bouw van de toren op zichzelf eenvoudig maakt, maar de juiste krachtregulatie en precieze plaatsing zijn noodzakelijk om verschuiven te voorkomen.

Het Belang van Executieve Functies

Bij deze activiteit spelen executieve functies een belangrijke rol, zoals volgehouden aandacht om de opdracht af te ronden. Ook taakinitiatie kan spelenenderwijs geoefend worden, dat draagt bij aan efficiëntie, time management en het vermogen om doelen te bereiken.

Als het niet meteen lukt, is emotieregulatie een aandachtspunt.

Speelvariante 1: Samenwerking

Voor een speelse twist kunnen twee kinderen samen het spel spelen. Eén krijgt de opdrachtskaart en leest voor welke kleur dobbelsteen gekozen moet worden en welk cijfer erbij hoort. De andere bouwt vervolgens dobbelsteen voor dobbelsteen de toren alleen op basis van de mondelijke opdracht. Ze controleren samen of de toren correct is en wisselen dan van rol. Dit bevordert samenwerking, woordenschat en instructiebegrip.
Deze speelvariante is afgeleid van het spel ‘Find Monty’

Speelvariante 2: Geheugentraining

Een andere variatie is om de kaart eerst goed te bestuderen, dan om te draaien en de toren uit het geheugen op te bouwen. Vervolgens kan zelfcontrole plaatsvinden om te zien of alles goed is onthouden.

Een actievere variant van deze aanpak is om de kaart onder het tafelblad te bevestigen. Hierdoor moet het kind eerst een denkbeeldige diepzee duik maken om onder de tafel de opdrachtskaart te bestuderen, om vervolgens weer naar boven te komen en de dobbelstenen op de juiste manier te stapelen. Op een speelse manier leren met beweging bevordert zowel de ontwikkeling als het plezier.
Op deze manier kunnen de opdrachtskaarten ook dienen als onderdeel van een codespel in een escaperoom-setting.

Veelzijdige Dobbelstenen in het Basisonderwijs

Al met al zijn deze dobbelstenen veelzijdige leermiddelen, en in combinatie met de opdrachtskaarten kunnen ze ook effectief worden gebruikt in hoekwerk of in rekenlessen. Bovendien zijn de stille, foam dobbelstenen een zegen, omdat ze andere kinderen niet storen, zelfs als er veelvuldig wordt gespeeld en geoefend.

Ook in combinatie met een 10×10 honderderveld pop it zijn deze dobbelstenen goed voor rekenlessen te gebruiken. Benieuwld naar deze pop it? Lees meer 

Of wat dacht je van de combinatie met het spel Marbelio? Gekleurde knikkers met de dobbelsteen oprijgen.